Dat je de Nieuwsprijs echt moet verdienen, bleek vorig jaar, toen de jury besloot de prijs niet uit te reiken. Bij het beperkte aantal inzendingen zat geen verhaal dat echt nieuws bevatte en daar is het allemaal om te doen bij deze prijs.
Dit jaar ontving de jury tien producties in beeld, geluid en tekst of een combinatie daarvan. Van lokaal tot internationaal. Aan actuele onderwerpen geen gebrek. We zagen een beeldverslag over Extinction Rebellion en een crossmediale productie over gevluchte docenten en studenten die met hun hoofd in Polen zijn en hun hart in de Oekraïne. En we lazen een beklemmend interview met een Dordtenaar die in Turkije eigenhandig zeventien slachtoffers onder het puin vandaan haalde, waaronder zijn vader. Niemand van hen leefde nog.
Andere inzenders zochten het nieuws niet zozeer in de brandende actualiteit maar in vraagstukken die ons al langer bezig houden, zoals overbevolking of heel lokaal: de autobranden in het Brabantse Veen. De makers kregen geen dorpsbewoners aan de praat, behalve de dominee, maar het lukte hen wél om iemand te spreken die eerder een sloopauto in lichterlaaie zette.
De jury was onder de indruk van de documentaire over de walvisvangst in Japan. Gedegen, evenwichtig en mooi. En dat allemaal gemaakt door één persoon; Wouter van den Berg. De vierdelige podcast Niks Nieuws over Nieuwsmijders is verplichte kost voor alle docenten en studenten en verdient een plek op de Kennisbank.
Twee producties legden de vinger op een volgens de makers zere plek; er zou te weinig steun zijn voor jonge mantelzorgers maar ook voor de achterblijvers van gedetineerden. Tot slot lazen we een verhaal over de aanslag op de Kroatische journalist Ivo Pukanic in 2008 en de speculaties daarover.
Toen we onze nieuwsbril opzetten werd de spoeling dunner. Wie vertelde een verhaal dat niet eerder naar buiten was gebracht? Een verhaal dat nieuwswaardige informatie verschaft en relevant is voor andere mensen? Was dat het interview van Tugce Daglayan met de Dordtenaar over zijn heldhaftige reddingspogingen in het door aardbevingen getroffen gebied in Turkije? Zijn uitzonderlijke ervaringen laten nogmaals de omvang en de impact van de aardbeving zien.
Of kiest de jury voor een nieuwswaardig verhaal uit de uitgebreide productie over jonge mantelzorgers die Isa Martens maakte met de Utrechtse student journalistiek Milou Vollebregt. Het verhaal geeft gezicht aan een half miljoen jongeren die veelal onzichtbaar zijn, steun verdienen maar het vaak niet krijgen. Hulp is afhankelijk van je woonplaats, zo blijkt uit een eigen enquête onder 121 gemeenten. De helft van de gemeenten zegt niet genoeg ondersteuning te bieden aan jonge mantelzorgers. En dat is nieuws! De cijfers krijgen verder betekenis doordat Isa en Milou in gesprek gaan met experts en ervaringsdeskundigen. Een klassiek staaltje van onderzoeksjournalistiek.
De Nieuwsprijs 2022/2023 gaat naar:
Isa Martens en Milou Vollebregt